पाकिस्तानको इन्टर-सर्भिसेस इन्टेलिजेन्स (आईएसआई) को समर्थनमा आतंकवादी मोड्युलले नेपालमा भारत विरुद्ध आफ्नो गतिविधि तिब्र बनाएको छ। नेपाल वर्षौंदेखि आइएसआईको कामको आश्रयस्थल बनेको छ । भारतबाट कट्टरपन्थी र जिहादीहरू नेपालमा पसेका छन् ।अर्कोतर्फ आइएसआइ प्रायोजित आतंककारीहरु खुला सिमानाबाट नेपाल हुँदै भारत भित्र पस्दै आएका छन् । पाकिस्तानले पनि नक्कली नोटको तस्करीलगायत आफ्नो भारत विरोधी एजेन्डालाई अगाडि बढाउन नेपालमा आफ्नो कूटनीतिक नियोगको दुरुपयोग गर्दै आएको छ।
आईएसआईले लामो समयदेखि भारतविरुद्ध आतंकवादी गतिविधिका लागि नेपालको माटो प्रयोग गर्दै आएको छ । यद्यपी नेपाल र चीनबीच जारी सीमा विवादका कारण यो चर्किएको स्रोतले जनाएको छ । ‘वास्तवमा पाकिस्तानले नेपाललाई भारतविरुद्ध आफ्नो मोर्चाको रूपमा प्रयोग गरिरहेको छ। ISI ले नेपाली सेनालाई आफ्नो प्रयासमा मिसाएको छ,’ स्रोतले भन्यो।
सुरक्षा निकायले नेपाल–भारत सीमानामा आइएसआइ समर्थित समूहको उपस्थिति बढेको देखाएको स्रोतले जनाएको छ । सन् १९५० को नेपाल–भारत शान्ति तथा मैत्री सन्धिअन्तर्गत दुवै देशका नागरिकले तोकिएको स्थानबाट १ हजार ८५० किलोमिटर लामो अनवार सीमानामा नि:शुल्क आवतजावत गर्ने गरेको उल्लेख छ ।
केही समयअघि नेपाल प्रहरीले गैरकानुनी रूपमा नेपालमा बस्दै आएका र पाकिस्तानमा रहेका आतंकवादी समूहसँग सम्बन्ध रहेको आरोपमा केही पाकिस्तानी नागरिकलाई पक्राउ गरेको थियो । तीमध्ये धेरै नक्कली नोटको र्याकेटमा संलग्न रहेको पाइएको छ। कराची-दोहा-काठमाडौं, पाकिस्तान-ओमान-काठमाडौं, बैंकक-काठमाडौं र सिङ्गापुर-काठमाडौं गरी नक्कली भारतीय नोट लुकाउनका लागि चारवटा रुट प्रयोग भइरहेको स्रोतले बताएको छ ।
उल्लेखनीय कुरा के छ भने नेपालको करिब ९७% मुस्लिम समुदाय तराई क्षेत्रमा बसोबास गर्दछन् भने अन्य ३% मुख्यतया काठमाडौं र पश्चिमी पहाडमा बसोबास गर्छन्। नेपाल इस्लामिक सोसाइटीका प्रमुख खोरशीद आलमलाई उद्धृत गर्दै २०१७ को प्रतिवेदनअनुसार विगत १५ वर्षमा करिब १ लाख नेपालीले इस्लाम धर्ममा परिणत भएका र यो संख्या बढ्ने अनुमान गरिएको छ ।
विदेश मन्त्रालय (एमईए) का प्रवक्ता अनुराग श्रीवास्तवले भने कि मे महिनामा दुई देशबीचको द्विपक्षीय व्यापार तालाबन्दीको बावजुद 300 मिलियन डलर नाघेको छ। दुई देशबीच व्यापक व्यापार सम्बन्ध छ।
“काँकडभिट्टा–पानीटङ्की नाकालगायत देशहरूबीच कुनै अवरोधविना व्यापार तथा आपूर्ति भइरहेको छ । कोभिड–१९ को वर्तमान चुनौतीपूर्ण समयमा पनि भारतले नेपाललाई अत्यावश्यक वस्तुको व्यापार र आपूर्तिको निरन्तर र सहज प्रवाहमा सहजीकरण गरेको छ,’ उनले भने ।
आधिकारिक तथ्यांकअनुसार भारत नेपालको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक साझेदार हो । 2018-19 मा, द्विपक्षीय व्यापार $8.27 बिलियन पुगेको छ। त्यस वर्ष नेपालको भारततर्फको निर्यात ५० करोड ८० लाख डलर रहेको थियो भने भारतको नेपालतर्फको निर्यात ७ अर्ब ७६ करोड डलर थियो ।
कुल स्वीकृत विदेशी प्रत्यक्ष लगानीको ३०% भन्दा बढी हिस्सा ओगट्ने नेपालमा भारतीय फर्महरू सबैभन्दा ठूलो लगानीकर्ता हुन्। नेपालमा उत्पादन, सेवा (बैंकिङ, बीमा, सुख्खा बन्दरगाह, शिक्षा र दूरसञ्चार), ऊर्जा क्षेत्र र पर्यटन उद्योगमा करिब १५० भारतीय उद्यमहरू सञ्चालनमा छन्। केही ठूला भारतीय लगानीकर्ताहरूमा आईटीसी, डाबर इन्डिया, हिन्दुस्तान युनिलिभर, स्टेट बैंक अफ इन्डिया, मणिपाल समूह, टाटा पावर आदि पर्छन्। एसीपीन्यूज